Lin Ruwet is lerares Alfa NT2 in het Centrum voor Basiseducatie van Mechelen. En een van onze 27 deelnemers. Als ik haar te pakken krijg, heeft ze net haar authentieke opdracht gepresenteerd. Die handelde over leervraagdetectie bij alfacursisten. Ik was haar coach en zat op de eerste rij. Die authentieke opdracht, dat was een heel belangrijk onderdeel van onze opleiding. Anderhalf jaar lang heeft Lin eraan gewerkt, met vallen en opstaan. Met de presentatie vandaag heeft ze de kroon op haar werk gezet. En of ze dat goed gedaan heeft! Honderduit heeft ze verteld. Het publiek hing aan haar lippen. Onder de indruk van het mooie resultaat. Ontroerd, door al die mooie anekdotes uit de klas. 'Zo kan het dus ook', hoorde je ze denken.

Vertel Lin, hoe ben jij in de opleiding terecht gekomen?

Lin: Ik werk nog niet zo heel lang bij Centrum voor Basiseducatie Mechelen. Ik heb een lange carrière in het middelbaar onderwijs achter de rug. Eigenlijk ben ik een echte onderwijsrot (lacht). Mijn lessen daar vertrokken altijd bij mezelf, en bij de eindtermen en de leerplannen. Toen ik in de basiseducatie terechtkwam, stond mijn wereld op zijn kop: vertrekken van het leven van mijn cursisten? Luisteren naar wat zij willen leren? En daar mee werken? De visie zélf vond ik onmiddellijk heel krachtig. Maar er was één probleem: ik had geen idee hoe ik dat in mijn klas moest waarmaken. Op vormingsdagen hier in het centrum zag ik inspirerende voorbeelden van collega's maar ik zag er als een gigantische berg tegenop: moet ik dan echt alles overboord gooien? Alles anders gaan doen? Ik was bang ook. Mág dat zomaar? Wat met mijn doelen? Waar ga ik in hemelsnaam terechtkomen?

In de FuGE dus.

Inderdaad (lacht). Ik ben heel blij dat mijn centrum me die kans gegeven heeft om de opleiding te volgen. Anderhalf jaar lang de tijd en ruimte krijgen. Dan kan je pas echt groeien.

Je authentieke opdracht was een schot in de roos. Proficiat nog! Kan je kort even schetsen waar je mee bezig geweest bent?

Zeker. Ik heb drie methodes uitgetest om de leervragen van mijn groep – gevorderde alfacursisten zijn dat – te achterhalen. Leervraagdetectie dus. Als ik functioneel wil gaan werken, zo redeneerde ik, dan moet ik beginnen bij het begin. De rest, dat zijn dan zorgen voor nadien (lacht). Een van de methodes die ik gebruikt heb, is Tree of Life. Eigenlijk is dat een methodiek die de veerkracht bij gezinnen op de vlucht wil bevorderen. Maar ook in mijn klas werkte het wonderwel. Een boom als metafoor voor het leven, dat is universeel. Waar kom ik vandaag? Wie ben ik vandaag? Wat zijn mijn dromen? Als je met die vragen begint te werken, kom je wel wat te weten hoor.

Welke inzichten hebben al die experimenten opgeleverd? Hoe ben je gegroeid als lerares? Kan je daar de vinger op leggen?

Ik luister nu beter naar mijn cursisten. En ik los het veel minder snel zélf op. Neem nu niet zo lang geleden. Een cursiste was haar portemonnee verloren. Vroeger was dat iets voor in de pauze: wat is er juist gebeurd? En waar? En vervolgens belde ik zelf naar Cardstop.2 Zo doe ik het vandaag niet meer. Ik weet nu: dit hoort in mijn les. Ik zie de leerkans achter de anekdote. Daar heb ik echt een zesde zintuig voor gekregen. Dat betekent overigens helemaal niet dat ik alleen maar improviseer. Het is niet het éne of het andere. Ook dat heb ik geleerd. Mijn doelen zitten nog altijd in mijn achterhoofd en mijn lesopbouw blijft even belangrijk als vroeger. Toen ik die verloren portemonnee in de klas besprak, bleek dat niemand van mijn cursisten ooit van Cardstop gehoord had. Wel, de volgende les hebben ze naar Cardstop leren bellen. Die les heb ik even grondig voorbereid als altijd, inclusief een hulpkaart met gegevens die Cardstop vraagt.  

Weet je wat ik misschien nog mooier vind? Sinds ik luister naar mijn cursisten voélt het anders in mijn klas. Alsof mijn cursisten een beetje minder 'anderstaligen die goed Nederlands moeten leren' zijn en wat meer mens. Ik kén ze ook beter. Ik wéét dat Aicha3 als kind in Marokko graag op straat hinkelde. Dat weet iedereen in de klas, ze heeft namelijk een schitterende demonstratie gegeven om zichzelf duidelijk te maken (lacht). En we weten allemaal dat Nazila erge rugpijn heeft. En dat ze toch naar de les komt omdat haar man haar aanmoedigt. En dat ze die man het mooiste geschenk vindt dat ze ooit gekregen heeft. Ik geef mezelf ook meer bloot. Hoe kan ik anders? Ik ben ook meer dan alleen maar lerares Nederlands. Die verbondenheid is goud waard. Het brengt een soort sneeuwbaleffect op gang. De cursisten brengen meer en meer verhalen de klas binnen, ze durven zich meer tonen, het vertrouwen groeit. En de leervragen volgen vanzelf.

Wat een mooie inzichten, Lin. Wat brengt de nabije toekomst? Verder op de ingeslagen weg?

Dat sowieso. En ik ben sinds kort begonnen te experimenteren met TPRS.4 Ik sta nog nergens, maar ik hou van het narratieve van die methode. Samen met mijn cursisten verhalen maken over hun dagelijks leven. Ik hoop dat het lukt!  

Heel veel succes daarmee. En bedankt voor je verhaal.

© 2009-2024 Uitgeverij Boom Amsterdam

De artikelen uit de (online)tijdschriften van Uitgeverij Boom zijn auteursrechtelijk beschermd. U kunt er natuurlijk uit citeren (voorzien van een bronvermelding) maar voor reproductie in welke vorm dan ook moet toestemming aan de uitgever worden gevraagd:

Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikelen 16h t/m 16m Auteurswet 1912 jo. Besluit van 27 november 2002, Stb 575, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoeding te voldoen aan de Stichting Reprorecht te Hoofddorp (postbus 3060, 2130 KB, www.reprorecht.nl) of contact op te nemen met de uitgever voor het treffen van een rechtstreekse regeling in de zin van art. 16l, vijfde lid, Auteurswet 1912. Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16, Auteurswet 1912) kan men zich wenden tot de Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten, postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.cedar.nl/pro).

No part of this book may be reproduced in any way whatsoever without the written permission of the publisher.