Ontmoeten

We beginnen met een filmpje waarin het onderwerp ontmoeten (ook het thema van de Lesschrijfprijs Nt2 2016 centraal staat. Elke zomer reizen veel Europese toeristen naar het Griekse eiland Lesbos voor een zonnige vakantie. Tegelijkertijd maakten afgelopen jaar duizenden vluchtelingen vanuit Turkije de oversteek naar het eiland om een veilig heenkomen te zoeken binnen de Europese Unie. Filmmakers Philip Brink en Marieke van der Velden nodigden toeristen en vluchtelingen uit om met elkaar in gesprek te gaan. Zittend op een bankje in het park of uitkijkend over de zee ontstonden er gesprekken over thuis, oorlog, liefde, auto's, huisdieren en muziek. De documentaire laat op ontroerende wijze zien wat er gebeurt als we de tijd nemen om mét elkaar te praten in plaats van over elkaar.

www.klasse.be

Een praktisch artikel dat we graag in ons papieren nummer hadden opgenomen maar door plaatsgebrek het veld moest ruimen is het artikel Vluchtelingen in de klas? Wat doe jij? Het artikel gaat over de verschillende rollen die een docent heeft als hij werkt met vluchtelingenkinderen en gaat ook in op de valkuilen die er zijn.

Op dezelfde site van Klasse, gemaakt door het Vlaamse departement en vorming, staan meer interessante artikelen en filmpjes. Bijvoorbeeld een bijdrage met zeven antwoorden op vragen die gaan over leerlingen in basis- en voortgezet onderwijs die geen papieren hebben. Ook is er informatie te vinden over het lesgeven aan vluchtelingenkinderen.

Talent voor het leven

Leuk, leerzaam, schokkend, spiegelend en soms zelfs hilarisch om te lezen is het boek dat de van oorsprong Irakese vluchteling Rodaan el Galidi heeft geschreven over zijn leven als asielzoeker. In Hoe ik talent voor het leven kreeg verhaalt hij over het lange wachten op een verblijfsvergunning, maar ook over hoe hij van een achtjarig meisje de eerste woorden Nederlands leerde (hoofpijn, paracetamol, vertraging). In een interview dat het NRC met hem hield op 15 januari kunt u meer over de auteur lezen.
Rodaan Al Galidi, Hoe ik talent voor het leven kreeg. Uitgeverij Jurgen Maas, 472 blz. € 24,95.

Taalkit DUTCH

In ons themanummer hebben we geschreven over de Taalkit DUTCH. Komende weken wordt in samenwerking met de Bibliotheek Hilversum een pilot uitgevoerd op de noodopvang Crailo. Met de Taalkit DUTCH kunnen vluchtelingen vanaf dag één, samen met hun begeleiders, op een gestructureerde manier de eerste beginselen van de Nederlandse taal leren. Online én offline. Door bestaande en nieuw ontwikkelde leermiddelen en oefeningen (zoals werkbladen, taalkaarten, beeldwoordenboeken, liedjes, video's, apps en spelletjes). Voor vrijwilligers en begeleiders is er een handleiding en training hoe het pakket te gebruiken en vluchtelingen te begeleiden.

Op 18 december 2015 ontvingen de eerste vluchtelingen en hun begeleiders op het Stadhuis in Hilversum toegang tot de Taalkit DUTCH. De lancering kunt u op video zien. Klik hier voor meer informatie over de Taalkit DUTCH. Bibliotheken kunnen hier een gratis account aanvragen.

Start onderwijs in asielzoekerscentrum Weert

Na drie maanden van intensieve voorbereiding is op maandag 11 januari het onderwijs in het asielzoekerscentrum (Azc) in de voormalige Van Horne kazerne in Weert gestart. De nieuwe school in 'gebouw 24' biedt plaats aan 246 leerlingen: 150 leerlingen in het primair onderwijs (leeftijd tot 12 jaar) en 96 leerlingen in het voortgezet onderwijs (van 12 tot en met 17 jaar). Uniek is de combinatie van basis en voortgezet onderwijs samen in een gebouw.
Het merendeel van de leerlingen, 81%, heeft de Syrische nationaliteit. De overige 19% bestaat uit vijftien nationaliteiten. Deze week is de laatste hand gelegd aan de renovatie van het gebouw en de inrichting van de lokalen. Alle lokalen zijn opnieuw geschilderd en voorzien van leermiddelen. De school heeft daarbij veel leermiddelen en schoolmeubelen afkomstig van diverse basisscholen uit de regio Weert kunnen gebruiken. De school wordt op vrijdag 26 februari officieel geopend.

Het grote voordeel van twee types onderwijs in een gebouw is dat leerlingen, indien noodzakelijk, snel van niveau kunnen wisselen. Ook kan er gebruik gemaakt worden van elkaars leermiddelen en ervaringen. Er is veel aandacht besteed aan de samenstelling van de onderwijsteams. De dertig leerkrachten zijn geselecteerd op basis van de criteria leeftijdsverdeling, geslacht, affectie met de doelgroep, mate van flexibiliteit én ervaring.

Les in alle vakken

Voor beide afdelingen ligt de nadruk op de Nederlandse taal, cultuur en gewoonten. Daarnaast is er ook aandacht voor de vakken rekenen, lichamelijke opvoeding, Engels, verzorging en oriëntatie op de Nederlandse en Weerter samenleving. Ook creatieve vakken komen aan bod. In de dagelijkse lespraktijk neemt integratie en 'respectvol omgaan met elkaar' een belangrijke plaats in. Onderwijs in een veilige omgeving is een belangrijk uitgangspunt bij het lesgeven. Door beide teams wordt ook groot belang gehecht aan de contacten met de ouders. Regelmatig worden er ouderavonden gehouden. Naast informatie over de kinderen wordt er ook informatie verstrekt over feesten en festiviteiten als carnaval, Pasen en kermis.

Voortgezet onderwijs

Onder de 96 leerlingen van 12 tot en met 17 jaar zijn ook veel Alleenstaande Minderjarige Asielzoekers (AMA's). In totaal wordt er gewerkt met zeven groepen van maximaal 16 leerlingen. Het team bestaat uit veertien leraren die extern, buiten de Weerter middelbare scholen, zijn aangetrokken. Tijdens de eerste twaalf weken leert men aan de hand van twaalf thema's (onder meer school, eten en drinken, feestdagen) Nederlandse basiswoorden. Daarna wordt er gedifferentieerd en kunnen de leerlingen op hun eigen niveau studeren. Na een periode van circa 12 tot 18 maanden zijn de leerlingen zover dat ze geplaatst kunnen worden op een van de drie scholen voor voortgezet onderwijs in Weert. Ook het voortgezet onderwijs op het Azc kent een vaste structuur met de 'start van de dag' en dag- en weekafsluitingen.
In de kranten zijn inmiddels veel berichten over onderwijs aan vluchtelingkinderen te vinden. Bijvoorbeeld een artikel dat onlangs in het dagblad Trouw verscheen.

Blijven is meedoen

En dan nog een bericht van de Nederlandse minister van ….. de heer Asscher: Kabinet: blijven is meedoen. Participatieverklaring verplicht voor nieuwkomers:
'Vluchtelingen met een verblijfsvergunning moeten zo snel mogelijk meedoen in onze samenleving. Het leren van de Nederlandse taal en kernwaarden en het vinden van werk zijn hierbij cruciaal. Daarom krijgen vluchtelingen die hier mogen blijven eerder en meer taalonderwijs. Ook worden zij direct gescreend om een beeld te krijgen van hun diploma's, werkervaring en taalvaardigheid. De participatieverklaring wordt een verplicht onderdeel van de inburgering. Minister Asscher van Sociale Zaken en Werkgelegenheid schrijft dat in een brief aan de Tweede Kamer over de integratie en participatie van vluchtelingen. De brief is een uitwerking van het bestuursakkoord dat het kabinet met de gemeenten en provincies heeft gesloten.

Het taalprogramma voor vluchtelingen die nog in een Azc wonen, wordt flink uitgebreid. Gemeenten krijgen extra geld voor de maatschappelijke begeleiding van vluchtelingen die mogen blijven, van 1000 euro naar 2370 euro per persoon. Dit wordt onder meer gebruikt om duizenden vrijwilligers te trainen om vluchtelingen te helpen, bijvoorbeeld als taalcoach. Verder is de informatie over inburgering vanaf volgende week naast het Nederlands, in 15 andere talen beschikbaar. Werkgevers uit een aantal sectoren hebben gevraagd om zo snel mogelijk vluchtelingen met passende opleidingen aan hen te koppelen. Het gaat onder meer om werk in de bouw, ict en techniek.
Alle vluchtelingen moeten een uitgebreid traject rond de participatieverklaring volgen bij de gemeente. Die betaalt dit vanuit het budget voor maatschappelijke begeleiding. Het ondertekenen van de participatieverklaring is de start van het inburgeringtraject voor degenen die mogen blijven. Om het traject rond de participatieverklaring ook voor andere nieuwkomers verplicht te maken, wordt de Wet Inburgering aangepast. Dan gaat iedereen die verplicht is om in te burgeren de participatieverklaring ondertekenen bij de start van het inburgeringstraject. Dus bijvoorbeeld ook migranten die komen in het kader van gezinsvorming of gezinshereniging.

De participatieverklaring is bedoeld om nieuwkomers te wijzen op de rechten en plichten en de fundamentele waarden van de Nederlandse samenleving. Na de aanpassing van de Wet Inburgering kunnen inburgeringsplichtigen die weigeren de verklaring te ondertekenen een boete van maximaal 1250 euro krijgen. Daarnaast kan hen de verblijfsgunning worden geweigerd. Ook komen nieuwkomers die weigeren aan het traject deel te nemen of de verklaring te ondertekenen, niet in aanmerking voor het verkrijgen van het Nederlanderschap.'

© 2009-2025 Uitgeverij Boom Amsterdam

De artikelen uit de (online)tijdschriften van Uitgeverij Boom zijn auteursrechtelijk beschermd. U kunt er natuurlijk uit citeren (voorzien van een bronvermelding) maar voor reproductie in welke vorm dan ook moet toestemming aan de uitgever worden gevraagd:

Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikelen 16h t/m 16m Auteurswet 1912 jo. Besluit van 27 november 2002, Stb 575, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoeding te voldoen aan de Stichting Reprorecht te Hoofddorp (postbus 3060, 2130 KB, www.reprorecht.nl) of contact op te nemen met de uitgever voor het treffen van een rechtstreekse regeling in de zin van art. 16l, vijfde lid, Auteurswet 1912. Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16, Auteurswet 1912) kan men zich wenden tot de Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten, postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.cedar.nl/pro).

No part of this book may be reproduced in any way whatsoever without the written permission of the publisher.