Handreiking PO-Raad biedt nieuw perspectief op meertaligheid en integratie
Maak op je school een meerjarenplan voor nieuwkomers-leerlingen en gebruik de moedertaal van een leerling als opstapje voor het leren van Nederlands én andere vakken. Dat zijn twee belangrijke aanbevelingen uit de handreiking ‘Ruimte voor nieuwe talenten’ die de PO-Raad 20 maart presenteerde.
De PO-Raad is de sectororganisatie voor het primair onderwijs (PO); ze behartigt de gemeenschappelijke belangen van de schoolbesturen in het basisonderwijs, speciaal basisonderwijs en (voortgezet) speciaal onderwijs.
Praktische voorbeelden
De handreiking bevat tal van praktische voorbeelden en tips voor het omgaan met meertaligheid in de klas door het geven van taalsteun in alle vakken, passend bij de leeftijd. Ook voor schoolleiders, bestuurders en partners staat er veel waardevolle informatie in de handreiking, om vanuit een gezamenlijk beleid een meerjarig integratieproces te begeleiden.
Op dit moment blijft onderwijs aan nieuwkomers nog vaak beperkt tot één of twee jaar opvang in een taalklas, daarna moet een kind met de stroom mee. Wetenschap én praktijk brachten echter nieuwe inzichten aan het licht, die vraagtekens plaatsen bij deze abrupte overgang en bij het nut van een eenzijdige focus op correct taalgebruik. ‘Contact met Nederlandstalige leeftijdsgenootjes is vanaf het eerste moment natuurlijk cruciaal,’ zegt auteur Maaike Hajer. ‘Maar ook als je dagelijkse communicatie op school in het Nederlands al goed verloopt, is het nog niet gezegd dat alle vakken volledig in het Nederlands kunnen. Het leren van kinderen verloopt via de moedertaal, dát is de springplank.’
Weliswaar neemt het aantal nieuwe vluchtelingen in Nederland af, het aantal gezinsherenigingen, dus het totale aantal kinderen, neemt toe. De komende jaren maken zij allemaal de overstap naar het reguliere onderwijs. ‘Een meerjarenplan voor iedere leerling, mét aandacht voor de moedertaal, is geen overbodige luxe maar broodnodig, laat deze handreiking zien.’
Risico op een verloren generatie
Als we op dezelfde voet verder gaan, ligt het risico van een verloren generatie op de loer, waarschuwt de PO-Raad. Na twee jaar is een nieuwkomersleerling formeel geen nieuwkomer meer en toch heeft hij nog extra aandacht nodig om zijn eigen niveau te halen. Als een leerling bijvoorbeeld alleen nog gebruik mag maken van het Nederlands, kan dat zijn cognitieve en sociale ontwikkeling in de weg staan en gaat leertijd verloren. ,,Kansengelijkheid is nu eenmaal niet hetzelfde als iedereen dezelfde behandeling. Willen we dat deze leerlingen straks een waardige bijdrage leveren aan de maatschappij, dan zullen we méér moeten doen dan nu het geval is’’, constateert Rinda den Besten.
Lees ook het artikel in NRC 'Migrantenkind kan op school niet zonder zijn moedertaal'.
Over kunst en cultuur in het NT2-onderwijs
In zinnen. Volle zinnen. Poëzie in de NT2 klas
Grootmoeder
Mieke de Haan is huisdichter van Les. In deze column publiceert zij maandelijks een nieuw gedicht dat ze schrijft naar aanleiding van ervaringen van haar cursisten. Bij elk gedicht geeft ze ook een lestip.
Lees verderDoorgestroomd
Bloemen voor Syrische moederdag
Johanne Bree is NT2-docent en geeft op dit moment les aan een inburgeringsgroep die de Z-route volgt. Ze laat ons meegenieten van het wel en wee in haar klas. Deze keer brengt een mooie bos bloemen het gesprek op Moederdag.
Lees verderWil je schrijven over jouw eigen lespraktijk? Voor Tijdschrift Les zijn we altijd op zoek naar publicaties over de NT2-werkvloer. Daarom zijn we op zoek naar docenten die – als de gelegenheid zich voordoet - voor Les willen schrijven.
LEES MEER