Inhoud

Taalbad op stap

Amsterdamse en Antwerpse NT2-studenten ontmoeten elkaar – Een verslag in foto's en citaten
13 november 2024

Samenvatting

Van Antwerpen naar Amsterdam reizen om daar op allerlei gebieden ondergedompeld te worden in de Nederlandse taal, wie wil dat niet? Zo'n vijftig NT2-cursisten en zes docenten van CVO Encora – stedelijk volwassenenonderwijs  uit Antwerpen hadden deze oefenkans. De nieuwe Antwerpenaren uit de 'taalbadklas' kwamen op bezoek in het kader van een internationaal uitwisselingsproject gefinancierd door Erasmus+. Het programma bestond uit verschillende onderdelen, variërend van een rondvaart door de grachten, een speurtocht op de VU-campus, een rondleiding in verschillende musea tot een picknick in het park. Een van de onderdelen was extra verrijkend omdat de deelnemers Amsterdamse NT2-studenten die in dezelfde situatie verkeren gingen ontmoeten. Redactielid Merel Borgesius geeft eerst een impressie van de ontmoeting tussen de Amsterdamse en de Antwerpse studenten. Daarna laat ze verschillende docenten en cursisten aan het woord over hun ervaringen.

Station Antwerpen en station Amsterdam

Encoracursist op de VU-campus.

In het hoofdgebouw van de Vrije Universiteit (VU) Amsterdam staan verschillende medewerkers klaar om de Antwerpse gasten op te vangen en mee te nemen naar een grote collegezaal, waar ze zich voegen bij de Amsterdamse VU-NT2-studenten. Hier hoor ik al het eerste Vlaamse 'Wablief'. Afdelingshoofd Annemarie Nuwenhoud heet iedereen van harte welkom en vervolgens nemen de Amsterdamse organisatoren Tessa Hetharia en Maartje Rutten het over.

Tessa Hetharia geeft in de grote collegezaal uitleg over de speurtocht.

Maartje begint met een opwarmertje om elkaar wat beter te leren kennen. Dat doet ze met de werkvorm 'sta op'.

Wie staat op en wie blijft zitten?

Ze stelt vragen als: 'Sta op als je meer dan acht uur hebt geslapen.' (Een kwart staat op, en de meeste Antwerpenaren blijven zitten. Dat was te verwachten, het is immers een schoolreis.) 'Sta op als je vandaag les hebt gehad' (alleen de Amsterdammers staan op). 'Sta op als je Amsterdam een mooie stad vindt' (iedereen staat op).

Kraak de code

Daarna begint de speurtocht op de campus. VU-NT2 had een actieve quiz voorbereid waarmee de studenten alle hoeken en gaten van het terrein leren kennen. Het is de bedoeling om een code te kraken zodat je het lokaal te weten komt waar de tweede helft van de middag zal plaatsvinden. De tien groepjes waren vooraf samengesteld. Er was niet alleen gezorgd voor een mix van Nederlands en Vlaamse NT2-leerders, maar ook voor een mix van niveau en moedertaal.

Tien groepjes, met in elke groep een mix van Nederlandse en Vlaamse NT2'ers

Gewapend met een klembord krijgen de groepjes nog een laatste instructie. De opdrachten zijn heel divers. Foto's van medewerkers die je moet vinden op het terrein en die een cijfer geven voor de code, een bingokaart die vol is als je bepaalde foto's hebt genomen, het matchen van Nederlandse uitdrukkingen.

De VU-medewerker is gevonden. Van haar krijgen ze een cijfer als onderdeel van de code.

Na de instructie waaieren de deelnemers uit over de campus en als razende reporter sluit ik me bij verschillende clubjes aan.

Wonderlijk

Een van de opdrachten voor de bingo is het fotograferen van iets 'wonderlijks'. Wat betekent wonderlijk? Mmm, een foto van een boom is dat eigenlijk niet. De roze krokodil voor de campussupermarkt is dat wel.

In het groepje waarin ik meeloop zitten een tandarts, een marketeer en iemand die make-uptatoeages maakt. De laatste vertelt dat ze het Nederlands hier moeilijker vindt, dat komt door die harde G's. 'GuGuGu', doet ze me na.

Bij de puzzeltocht wordt de hulp van Google Maps ingeroepen

De puzzeltocht brengt ons bij de supermarkt. Daar wil mijn groepje de weg vragen naar de VU Hortus. En … dat is wonderlijk, geen enkele medewerker van de supermarkt spreekt Nederlands. Geen enkel woord! Oplossing: een van de mensen in mijn groepje heeft als moedertaal Spaans en dat hebben deze medewerkers ook. Dus de weg wordt gewezen in het Spaans, met Google Maps als assistent.

Ik loop met een ander groepje mee langs Bar Boele, restaurant, boekwinkel en galerie. Overal komen we medewerkers tegen en krijgen we een letter. Bij de Hortus, onverwacht zo'n mooie tuin vlak bij de campus, roept een Antwerpenaar enthousiast uit: 'Amai!'

De Hortus

Het Boelecafe, waar ze alweer een stukje van de code krijgen.

Speeddaten

Uiteindelijk vinden we de eindbestemming, in het nieuwe Universiteitsgebouw. Aldaar worden we verspreid over vier lokalen. Hier gaan we 'speeddaten' in vier rondes met steeds verschillende vragen. Ik doe mee in de rij en heb de meest interessante gesprekjes. Zo praat ik met een professionele Italiaanse voetbalster die met een Vlaams accent vertelt dat ze na dertien jaar profcompetitie een nieuw leven in Antwerpen is begonnen als au pair. Ik ontmoet een Somalische huisarts die in Amsterdam op VASVU de vooropleiding gaat volgen.

Speeddaten

Na het speeddaten projecteren de groepjes hun zelfgemaakte foto's van de fotobingo. Ze zijn verzameld op een Padlet. Elk groepje presenteert gezamenlijk de redenen waarom ze juist die afbeelding willen laten zien. Hier wordt ook duidelijk dat voor 'wonderlijk' in Antwerpen vaak het woord 'zot' wordt gebruikt.

Elk groepje presenteert de zelfgemaakte foto's.

Van een foto van de boekwinkel op de campus wordt uitgelegd dat deze bedoeld is om weer te geven waar je je fijn voelt. 'In de boekwinkel voel ik me als een vis in de zee.' Dat is nog eens mooi uitgedrukt.

Als afsluiting van deze middag praten we nog na in groepjes van drie. Wat vond je ervan? Wat heb je gedaan? Wat heb je geleerd? Bijna iedereen is het erover eens: een superleuke dag.

Bijna iedereen is het erover eens: een superleuke dag

Amsterdamquiz

Het middagprogramma was bedacht door de Amsterdammers. Het avondprogramma was in handen van de Antwerpenaren.

Gesprekken tijdens de borrel in het hotel.

Iedere deelnemer was uitgenodigd om mee te eten in het hostel in het Oosterpark. Niet alle Amsterdammers komen opdagen en het duurt lang voor we aan de dis kunnen. Maar ook hier weer veel gesprekken tijdens het eten en de borrel. Ik hoor over de taalbadklas waarin NT2-cursisten gedurende twee maanden, 24 uur per week, in sneltreinvaart op een hoger taalniveau worden gebracht. Ik hoor beginners, die allemaal op een of andere manier in Antwerpen zijn komen wonen (vaak hun partner achterna) en pas vier maanden les hebben, zoveel mogelijk Nederlands spreken tijdens deze driedaagse.

De taalbadklas brengt NT2-cursisten gedurende twee maanden, 24 uur per week, op een hoger taalniveau

Na het eten begint er een heuse Amsterdamquiz waarin opnieuw gemengde groepjes van beginners, gevorderden, Antwerpenaren en Amsterdammers antwoorden moeten opschrijven op spitsvondige vragen. De quiz wordt gehouden in een sfeervolle ruimte, een oude collegezaal, een mooi contrast met de ruimte waarin de dag begon.

Oude collegezaal in het hostel, dat vroeger een Universiteitsgebouw was.

Collegezaal VU

Het zijn vragen over oliebollen of smoutebollen, over de betekenis van 'Amsterdammertje' (alle antwoorden goed: bootje, paaltje en glas bier), over maaltijden en jaartallen, en natuurlijk over de taal.

De quiz bevat vragen over vragen over oliebollen of smoutebollen

De winnaars gaan met (Belgische?) chocola naar huis. Een gejuich stijgt op en we klappen voor ons allemaal.

Dit zijn duidelijk de winnaars.

Het applaus voor de makers van de quiz

De reacties van de cursisten via blog en mail

De Antwerpse cursisten hadden een blog waarop ze hun ervaringen kwijt konden. In Amsterdam hebben ze hun reacties gemaild naar hun docent.

Zo schrijft de Amsterdamse Khalid A.: 'Het was echt gezellig! Het idee dat je cursisten uit een ander land kunt ontmoeten, is fantastisch voor taalleerlingen. Door de activiteiten die we met de gasten deden, moesten we Nederlands spreken. Ik merkte dat ik veel Nederlandse woorden ken en allerlei grammaticaregels weet, maar ik spreek weinig; misschien alleen tijdens de lessen. Die dag sprak ik ongeveer zes uur Nederlands. Het is een record! Eerlijk gezegd leerde ik weinig nieuwe woorden. Ik vond het zowel leerzaam als prachtig en ik wil verzoeken dat we zulke activiteiten vaker doen aan de VU. Als taalleerling heb ik meer tijd nodig om te oefenen; niet alleen de lessen bijwonen.'

'Die dag sprak ik ongeveer zes uur Nederlands. Het is een record!'

De Vlaamse Valeria kwam met eenzelfde type reactie: 'We zijn naar de Vrij Universiteit geweest. Ik heb veel gepraat met Amsterdammertjes om het verschil tussen het Nederlands in België en Nederland te begrijpen. Op woensdagavond speelde we een quiz. Tijdens de quiz heb ik interessante dingen geleerd. Alhoewel het moeilijk was om de quiz te winnen, heeft mijn groep de quiz toch gewonnen!!! Na de quiz gingen we naar de Rosse buurt. Iedereen moet ernaartoe gaan om het echte Amsterdam te zien.'

Amsterdamse student Ahsen schreef: 'Ik deel graag mijn beleving met je. Het was belangrijk voor me om nieuwe mensen te ontmoeten en naar ze te luisteren en ze te begrijpen. En aan het einde van de dag herinnerde ik mezelf er weer aan dat ik niet bang hoef te zijn om fouten te maken, omdat ik beter leer van fouten. Ik vond de dag geweldig. Het was een unieke kans om in contact te komen met cursisten uit Antwerpen en ervaringen uit te wisselen. De sfeer was heel gezellig en open, wat het makkelijk maakte om met iedereen te praten. Ik heb veel geleerd over de verschillende methoden die in Antwerpen worden gebruikt. Het was ook interessant om te horen over de persoonlijke ervaringen van de cursisten en hoe zij de Nederlandse taal leren. De dag heeft me nieuwe inzichten en motivatie gegeven om verder te gaan met mijn taalcursus.'

Yuliia schreef in het Antwerpse blog: 'Het doel van deze reis naar Amsterdam was dat wij veel Nederlands praten en ons woordenschat uit te breiden. Maar er zijn veel Oekraïense cursisten in mijn klas dus was het moeilijk om dit doel te bereiken;))). De volgende dag was meer intensief en leerzaam omdat wij quiz met de NT2 cursisten uit VU Amsterdam hadden. Eerst speelden wij in gebouw VUA daar makte ik nieuwe kennis met cursisten die daar studeren. Zij waren heel vrolijk. Wat opvallend is dat Hortus Botanicus zich dichtbij VUA bevindt en tijdens de grote pauze kunnen cursisten die zoals ik van bloemen en planten houden daar zitten, koffie drinken en genieten van dit mooi plaats.'

De Hortus heeft veel indruk gemaakt.

Naast enthousiaste reacties was niet iedereen tevreden. Amsterdammer Rehab N.: 'Ik dacht eerlijk gezegd dat het beter zou zijn dan het was. Naar mijn mening waren wij als vrije universiteitsstudenten super enthousiast en dachten dat dit leuker zou zijn door studenten te leren kennen zoals wij, die ook Nederlands leren, maar de studenten van Antwerpen waren niet hetzelfde, meestal was het alsof het leek alsof ze iets moesten doen, alsof het een examen voor hen was. Dus niet zoals het hoorde te zijn! En ook dat op het einde de meeste studenten uit Antwerpen vertrokken en wij de rest van de gesprekken moeten voeren met dezelfde vrienden waar we elkaar al van kenden!'

Khrystyna uit Antwerpen vertelt meer over het hele programma. 'Op woensdag verdeelden wij ons in groepen en elke groep had verschillende uitstapjes. Ik en mijn groep zijn naar museum Van Gogh geweest. Het was interessant en fijn. Daarna gingen wij naar universiteit. Waarin ontmoetten wij mensen die ook Nederlands leren en met wie deden wij verschillende opdrachten. Het was amusant, leerrijk en chaotisch. En 's avonds hadden wij een quiz en het was kei geweldig en kei grappig, daar heb ik veel nieuwe en interessante informatie geleerd.

Toen verdeelden wij ons in nieuwe groepen en weet je wat?! Mijn groep heeft gewonnen, het was zo leuk en boeiend en voor mij was het onverwacht.'

Uit de reactie van Rocío is te lezen dat elke deelnemer weer het accent op een ander onderdeel legt. 'De reis naar Amsterdam was echt leuk en vooral nuttig. Voor het eerste keer in twaalf jaar heb ik zo veel Nederlands gepraat! Eerst kwamen we samen op het Antwerpen Centraal Station en een paar uurtjes later arriveerden we in Amsterdam Centraal. ik vond het industrieel stijl van de gebouw waar het hostel in zat, prachtig. Het park naast het hostel was ook echt mooi en levenslustig. Op de Vrije Universiteit Amsterdam waren aardige docenten op ons aan het wachten. Het is een grote campus met veel moderne gebouwen. We hebben een moeilijke en ingenieuze speurtocht gedaan. We hebben veel in het Nederlands gespeeld en gesproken.'

Antwerpse cursist Anna B. in het blog: 'Eerst toen we naar Amsterdam kwamen, gingen we direct naar onze hostel. Hij was proper en groot genoeg voor 4 meisjes. We hebben een picknick in Oosterpark gedaan en daarna zijn we met de boot op een Amsterdamse grachten waren. Het was heel leuk maar het weer was heel slecht, daarom beslisten we om vroeger naar een cafe te vertrekken. Op de tweede en derde dag zijn we naar het verschillend museums geweest. Ik moet zeggen dat ik heel verbaasd was omdat ik vond het heel interessant om naar toe te gaan. Vroeger dacht ik het kunst heel saai. Bezoek naar Rijksmuseum maakte me nog gelukkiger. Zo veel interessant kunstwerken tegelijk in een gebouw heb ik nog nooit gezien. Ik wou nog in Rijksmuseum blijven en meer zien maar we moesten naar het andere museum vertrekken. Op de tweede dag ontmoetten we nog de andere cursisten van Amsterdam die ook Nederlands studeren, net zoals wij. Terwijl onze bezoek speelden we een spel waarmee we antwoorden moesten zoeken op verschillende vragen. Daarna kwamen ze naar onze hostel, toen hebben we samen een Quiz gespeeld.

Donderdag kwam ik terug naar huis, ik was heel moe maar heel gelukkig. Ik heb heel leuke tijd doorgebracht. Ik heb rustig nagedacht over hoe gelukkig ik ben. Na bezoek van het museum van Anne Franck voelde me nog altijd klein beetje teleurgesteld, omdat die meisje zo moeilijke leven had. Ik knuffelde mijn klein dochter en ging slappen.'

De Encora-docenten vormen de jury van de Amsterdamquiz

Meer cursisten waren onder de indruk van het bezoek aan het Anne Frank Huis. Rocío: 'De laatste dag bezochten we het Rijksmuseum en het Anne Frank huis. Het Rijksmuseum is indrukwekkend en de gids was aangenaam, ze heeft veel interessante details opgemerkt. En tenslotte was het Anne Frank huis een diepe, triestige en onvergetelijke ervaring.'

Liubomyr vult aan: 'Op de laatste dag waren we in Rijksmuseum en Anne Frank Huis. Anne Frank verhaal was echt emotioneel. Veel cursisten hadden één deel van dit verhaal in hun leven meegemaakt.'

Hoe kijken docenten terug op deze driedaagse?

Petra Hendricxk, NT2-docent bij Encora, en een van de Antwerpse organisatoren: 'De verhoopte spreekkansen waren er zeker. We horen van véél cursisten dat ze die echt ervaren hebben, en in de klas merken we vooral hoe spreekdurf en enthousiasme zijn toegenomen, hoe een gedeelde ervaring tot een betere band leidt, hoe wij als leerkracht kunnen putten uit die drie dagen om levensechte gesprekken en teksten te horen en te zien. Het is voor veel cursisten werkelijk een ervaring geweest met een veel grotere impact dan ik me op voorhand kon voorstellen. Hoe ze erover praten, foto's delen, lachen, grapjes maken, zuchtend hun verlangen om terug te gaan delen, de regen relativeren en de kletsnatte boottocht als een heerlijk verhaal beschrijven en niet als een (letterlijk) in het water gevallen uitstap.

'Het is voor cursisten een ervaring geweest met een veel grotere impact dan ik me op voorhand kon voorstellen'

Het daverende applaus bij de quiz, het gegniffel tijdens de zoektocht, de enthousiaste reacties tijdens het speeddaten aan de VU. Hoe ze de warme wijn en het veel te warme bier in hun teksten 'heerlijk' noemen en hoe dankbaar ze zijn, ook dat.'

En dat klopt. In mails en op de blog uiten de cursisten op verschillende manieren hun dankbaarheid.

'Voordat we naar Antwerpen waren vetrokken, hadden we een dikke uurtje om iets leuk te doen. Dus ik kocht een souvenir om deze prachtige reis nooit te vergeten.'

'Dankzij de leerkrachten die alles hebben georganiseerd, wij hebben heel veel Nederlands geoefend, veel nieuwe prachtige mensen ontmoetten en ongelooflijk mooi tijd door gebracht. Ik zal dat voor hele leven onthouden.'

'Dank voor Bart, Petra, Zelika, Anke, Peter en Inez en andere leerkrachten die veel dingen moesten regelen. Dank docenten van VU NT2, Tessa en Maartje, voor de fijne ontvangst.'

Elke cursist zijn of haar eigen programma

Print

© 2009-2025 Uitgeverij Boom Amsterdam


De artikelen uit de (online)tijdschriften van Uitgeverij Boom zijn auteursrechtelijk beschermd. U kunt er natuurlijk uit citeren (voorzien van een bronvermelding) maar voor reproductie in welke vorm dan ook moet toestemming aan de uitgever worden gevraagd:


Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikelen 16h t/m 16m Auteurswet 1912 jo. Besluit van 27 november 2002, Stb 575, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoeding te voldoen aan de Stichting Reprorecht te Hoofddorp (postbus 3060, 2130 KB, www.reprorecht.nl) of contact op te nemen met de uitgever voor het treffen van een rechtstreekse regeling in de zin van art. 16l, vijfde lid, Auteurswet 1912. Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16, Auteurswet 1912) kan men zich wenden tot de Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten, postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.cedar.nl/pro).

No part of this book may be reproduced in any way whatsoever without the written permission of the publisher.

Laatste nummer

Over toekomst en technologie

Advertentie
advertentie
Column

In zinnen. Volle zinnen. Poëzie in de NT2 klas

In zinnen. Volle zinnen. Poëzie in de NT2 klas
Soraya

Mieke de Haan is huisdichter van Les. In deze column publiceert zij maandelijks een nieuw gedicht dat ze schrijft naar aanleiding van ervaringen van haar cursisten. Bij elk gedicht geeft ze ook een lestip.

Lees verder
Column

Doorgestroomd

Doorgestroomd
Bloemen voor Syrische moederdag

Johanne Bree is NT2-docent en geeft op dit moment les aan een inburgeringsgroep die de Z-route volgt. Ze laat ons meegenieten van het wel en wee in haar klas. Deze keer brengt een mooie bos bloemen het gesprek op Moederdag.

Lees verder
Zelf publiceren?

Wil je schrijven over jouw eigen lespraktijk? Voor Tijdschrift Les zijn we altijd op zoek naar publicaties over de NT2-werkvloer. Daarom zijn we op zoek naar docenten die – als de gelegenheid zich voordoet - voor Les willen schrijven.

LEES MEER